Veilig off piste? Lekker bij Bekker in de Zwitserse Alpen!

Wie onze verhalen regelmatig leest, weet dat RP en ik het liefst buiten de pistes skiën. Dat is voor sommige mensen onbegrijpelijk vanwege de risico’s. Voor anderen een grote wens. Half december zou er een belachelijke hoeveelheid sneeuw vallen: de base voor de rest van het seizoen. Daar moet ik bij zijn! RP was druk, daarom ben ik met mijn negentienjarige, studerende zoon Max op bezoek gegaan bij Edward Bekker van mountaintravel.ch. Edward en zijn vrouw Ilse hebben een prachtig chalet in het zuid westen van Zwitserland, in dorpje Finhaut.

Edward is een zeer ervaren UIAGM gecertificeerd berggids en reisorganisator van off piste ski-, off piste snowboard-, bergsport- en mountainbike reizen in de Alpen en daarbuiten. Met Edward kun je veilig onderweg off piste, zeker ook als je nog niet alles zelf op orde hebt.

Vooraf: skills, kennis, gear en de juiste verzekering

Wat betekent dat eigenlijk: alles op orde hebben? Veilig off-piste skiën heeft vele kanten om rekening mee te houden. Ten eerste skills: je moet goed genoeg kunnen skiën (of boarden, ik heb het voornamelijk over skiën, maar het meeste geldt één op één voor snowboarders) en moet je fysieke conditie voldoende zijn. Ten tweede kennis: je moet ervoor zorgen dat je de (hoog) alpiene risico’s kunt mitigeren.

En dan heb ik het over lawinegevaar, routekeuze etcetera. Dat kun je zelf doen door die kennis op te doen of je kunt een gids inhuren die de risico’s voor jou beoordeelt. Ten derde moet je je gear op orde hebben. Tot slot heb je een verzekering nodig die ook geldig is buiten de piste.

Als je niet goed genoeg kunt skiën of de conditie hebt van een pannenlap zou ik sowieso niet beginnen met off piste skiën. Eerst aan je conditie werken en vervolgens ski les nemen. Er zijn diverse Nederlandse skileraren te vinden in de Alpen die gespecialiseerd zijn om technisch met je de stap richting off-piste te nemen. Angstige skiërs die toch graag off piste willen skiën zou ik die tip ook geven. Privé les is dan leuk en leerzaam. Al die andere zaken – kennis van de risico’s, gear en verzekering – kunnen makkelijk alvast opgelost worden door op reis te gaan met Edward.

Je kunt Edward natuurlijk gewoon alleen als gids inhuren. Doen RP en ik ook wel eens. Een gids huren is handig als je een gebied niet kent of het lawine gevaar heel hoog is. Dan is onze kennis en ervaring simpelweg niet voldoende om toch veilig mooie routes te kunnen rijden. Het mooie van wat Edward kan aanbieden is het totaal pakket. Je kunt bij hem overnachten in het chalet, hij heeft off-piste ski’s te huur (in een aantal maten ook skischoenen), met tourmogelijkheden, lawine airbags met pieper, schep en sonde en zelfs een speciale verzekering kun je bij hem afsluiten voor de dagen dat je off-piste gaat. Het enige dat je dus mee hoeft te nemen is jezelf, je skikleding en (bij voorkeur) je skischoenen.

Op pad met Edward

Max en ik gaan dus een weekend off-piste trip doen bij Edward Bekker. Het is half december en er wordt een belachelijke hoop sneeuw verwacht. Wij rijden op vrijdag richting Zwitserland. Het is een vermoeiende reis want al in de Ardennen begint het te sneeuwen en het houdt niet op voordat we in Finhaut bij het Bekker chalet zijn aangekomen. Gelukkig rijden we in Tonka, mijn ouwe trouwe Toyota met 4WD en hele grote M&S banden. Het laatste stuk richting Finhaut gaat via de Col de la Forclaz, de bergpas tussen Martigny en Chamonix.

We moeten af en toe om de gestrande auto’s, die sneeuwkettingen moeten leggen, heen slalommen. Veel mensen onderschatten de gladheid op een stijgende weg en winterbanden zijn dan niet meer voldoende op een twee wiel aangedreven auto. Met als gevolg dat ze ergens midden op de weg hun kettingen moeten omleggen.

Gelukkig hebben wij daar geen last van, Tonka snort eenvoudig naar boven en rond een uur of zeven uur ’s avonds kloppen we aan bij het Bekker Chalet. De sneeuw dumpt nog steeds uit de hemel, maar het chalet is warm, en Ilse heeft lasagna klaarstaan voor ons. We krijgen een mooie kamer in het vrijwel nieuwe chalet, waar we vroeg ons nestje inkruipen. Ontbijt staat gepland om 8 uur.

Eerste skidag – de liften zijn dicht, en nu?

De volgende dag staat versgebakken brood klaar bij het ontbijt, dat verder zeer compleet is met eitjes, yoghurt etcetera. Vanwege de enorme hoeveelheid sneeuw die is gevallen is het lawinegevaar hoog: 4. Het skigebied om de hoek, Les Marécottes, is gesloten. Om die reden heeft Edward besloten dat we vandaag gaan toeren. Hij kent de omgeving natuurlijk op zijn duimpje en we rijden naar een vallei die in de luwte ligt van de wind, waar het niet steil is, en bebost om zicht te houden. Niet steil en in de luwte is belangrijk vanwege het lawine gevaar.

Met lawine gevaar 4 kunnen lawines spontaan vallen, zonder trigger, en is het dus levensgevaarlijk om dan op een steile helling te staan. Het is echter niet op elk stukje van de berg lawine gevaar 4. het risico is onder meer afhankelijk van wind, expositie en steilheid. Wij gaan dus niet naar een skigebied met een restaurant, dus we maken zelf onze lunch: boterhammen en warme thee.

Maar voordat we op pad gaan in de VW bus van Edward, moeten we eerst onze gear op orde maken. Max en twee andere deelnemers hebben geen ski’s met vellen, of geen airbag en Edward zoekt voor iedereen passende gear. Ook legt hij uit hoe alles werkt en plakken we de vellen alvast onder de ski’s. Als iedereen voorzien is gaan de ski’s en rugzakken in de achterklep en wij achterin, op weg naar de vallei waar we gaan toeren. Edward parkeert zijn busje vlakbij het beginpunt en dan begint meteen de eerste uitdaging.

Max heeft de skischoenen van RP geleend, en dat zijn zogenaamde technische schoenen, met puntjes. Edward heeft daar mooie huurski’s met technische toerbindingen bij uitgezocht maar voor het eerst in die pinbindingen klikken is nog best lastig! Ook ik moet even goed kijken, want heb nieuwe ski’s met een nieuw type bindingen. Maar al snel staat iedereen op de ski’s, in toerstand, dus met de hielen los en wat onwennig lopen we, of beter schuiven we, via een pad naar boven. Edward gaat voorop.

Toeren in stilte

Al snel raken we gewend aan de beweging en langzaam maar zeker stijgen we de berg op. Al snel gaan de jassen en helmen en zelfs handschoenen uit want het mag misschien vriezen: als je een berg oploopt heb je het snel warm! Het is superstil. Natuurlijk geen skiliften. En in het begin een paar huisjes maar snel lopen we door het bos, over lege velden. Met heel veel sneeuw.

Er is vrijwel geen geluid en wat er is wordt gedempt. Toeren, een berg opklimmen is natuurlijk erg vermoeiend, maar ook prachtig. Je bent met je kleine groepje alleen in de natuur. De verse sneeuw, de uitzichten zijn fabuleus. Het is opgehouden met sneeuwen en alhoewel de zon niet schijnt is het zicht ook zeker niet slecht.

Ergens halverwege stoppen we bij een bankje om wat te eten. Omdat je zo ontzettend hard zweet hoeft niemand naar de WC. Gelukkig maar want die is er ook niet! Uiteindelijk, na drie en een half uur stijgen, is het tijd om de vellen op te bergen en de hielen weer in te klikken. Eindelijk is het tijd voor de afdaling. Daar hebben we zo hard voor gewerkt! Natuurlijk is het makkelijk om een skilift te nemen.

Maar de off piste afdalingen die je kunt bereiken met een skilift zijn meestal snel verspoord. Als je zelf omhoog loopt in een afgelegen gebied heb je minder concurrentie: en dus verse, onverspoorde sneeuw. En dat laatste, verse, onverspoorde sneeuw, is waar de freerider het voor doet!

We’ve earned our turns!

Grappig is dat Max vrijwel meteen op z’n plaat gaat. Toerschoenen hebben namelijk ook een loopstand, om comfortabeler omhoog te kunnen lopen. Dat was hij even vergeten! Snel de skistand erin geklikt en verder hebben we hem niet meer zien vallen. Het is dik. De sneeuw is echt heel dik. Als je valt ben je meteen verdwenen en is het zwaar om op te staan. Edward leidt ons af en toe dwars door het bos, richting een volgend veldje.

We nemen regelmatig pauze om te genieten van de omgeving. Edward geeft ook uitleg hoe de route te zoeken, waar goede plekken zijn om te stoppen en ook een paar technische ski tips. Natuurlijk hebben we met slechts één afdaling weinig meters gemaakt, maar “we’ve earned our turns“, zoals dat heet. We hebben een heerlijke dag gehad buiten, op een dik besneeuwde berg, in de natuur.

Après-ski in het chalet

Terug in het chalet zit een andere groep, die op pad zijn geweest met een andere gids, al aan het bier. Max en ik twijfelen niet lang want na al dat klimmen en al die frisse lucht hebben we ook wel zin in een biertje. De houtkachel staat lekker te branden en Ilse komt regelmatig langs met een flammkuchen, een soort hele dunne bergpizza als snack. De drankjes in huize Bekker zijn overigens niet inclusief, dus iedereen heeft een eigen lijstje.

Je pakt gewoon zelf je drankjes en schrijft het op. Aan het einde van de trip stuurt Ilse dan een tikkie. De hot tub buiten is ook open. Deze wordt verwarmd door een houtvuur en de slimmeriken met badkleding zitten al snel met een biertje in het warme water. Max en ik hebben dat niet meegenomen maar we vinden het prima om binnen bij het haardvuur te zitten.

Edward komt op een gegeven moment beneden om aan te kondigen dat de kaasfondue gaat starten. We zitten met de hele groep om de tafel om twee pannen kaasfondue. Met daarbij natuurlijk Fendant, de lokale Zwitserse witte wijn die daarbij hoort. We bespreken de plannen voor morgen. Het wordt morgen mooi weer, maar het is ook zondag, dus Edward verwacht dat half Zwitserland op de latten gaat staan. Tegelijkertijd is het lawine gevaar nog steeds hoog, én wil iedereen na het skiën de auto in op weg naar Nederland.

We besluiten naar Villars te gaan. Villars ligt wat lager maar met de recente sneeuwval en kou moet de sneeuw daar nu ook goed zijn. Daarnaast is het een uur richting noorden, dus een een uur dichter bij Nederland. Leuk, want ik kan me niet heugen er ooit te zijn geweest. Nieuwe gebieden ontdekken is altijd top. Na het eten komt Ilse met een heerlijke chocoladetaart als toetje. Gebakken omdat hun dochter die dag 14 is geworden. Die Ilse bakt wat af: eigen brood, taarten, flammkuchen en allemaal even lekker!

Dag twee: Villars

De volgende ochtend worden we wakker met een heldere lucht! Het wordt een prachtige dag: verse sneeuw en zon: Bluebird! Vandaag rijden we met eigen auto’s naar Villars, met alle bagage er al in. Na het skiën rijden we namelijk meteen door naar Nederland. Het is wat lastig om een parkeerplek te vinden in Villars. Het is druuk, waar Edward al bang voor was. We zijn ook wat laat omdat het even duurde om alle auto’s ingepakt waren, ijs en sneeuwvrij waren en één van de auto’s startte niet meer. Gelukkig kwam Edward to the rescue met startkabels.

In Villars kun je omhoog met het treintje, of met een kabelbaan. Het is nog voorseizoen en de skibus rijdt nog niet, en bij het treintje staat een lange rij. Wij besluiten dus om het stuk richting kabelbaan te lopen. Als we drie en een half uur kunnen toeren kunnen we toch ook lopen! Na een knap half uurtje stiefelen komen we bij de kabelbaan aan en daar staat gelukkig geen rij. Snel naar boven en klik klik in de ski’s! Meters maken! Even inskiën op de piste en daarna neemt Edward ons al snel mee naar stukjes naast de piste.

Direct naast de piste is het al zwaar verspoord, maar dat is goed om je balans controle te oefenen. Max skiet bijvoorbeeld wel heel erg relaxed, hangt wat achterover en probeert via de achterkanten van zijn ski’s een beetje te surfen. Daar kom je prima mee weg in een dik poederveld zoals gisteren. Is ook leuk, beetje surfend ski gevoel krijg je daarvan! Maar op zo’n verspoord stuk krijg je je ski’s niet rond op een gecontroleerde manier. Met een paar tips van Edward – door je knieën, druk op de punten – gaat het al snel veel beter en knalt ie naar beneden. Vlak na de lunch krijgt één van de deelnemers erg last van haar schouder en besluit eerder te stoppen.

Dik couloir!

We zijn nu nog met drie deelnemers over en we gaan alledrie al de hele dag super lekker naar beneden. Reden voor Edward om een stukje verder van de piste te gaan richting een steil en smal couloir dat bomvol ligt met sneeuw. Voor Max en de andere deelnemer is dat een eerste keer en ze kijken ietwat twijfelachtig naar beneden. Ik ski in overleg met Edward tot halverwege naar een safespot om wat foto’s te nemen.

Edward gaat rechts van mij naar beneden en doet een onbedoelde kleine cliff jump. Helaas buiten mijn zicht! Hij geeft aan dat de rest dus links van mij naar beneden moet. Ik geef dat door en één voor één komen ze naar beneden. Allebei zonder enig probleem. Rustig blijven draaien en omspringen. De sneeuw is ook zo dik en zacht dat zelfs al zou je vallen, is er nog niets aan de hand.

Intussen is het tijd om richting auto te gaan, we beginnen aan de off piste dal afdaling. Die afdaling is echt overleven. Verspoord, vol in de zon dus zware sneeuw. Lijkt wel April! De combinatie met onze verzuurde benen maakt dat we als kranten naar beneden komen. Maar beneden komen we en het gevoel is voldaan. De huurspullen van Max gaan in de bus van Edward. We nemen afscheid en Max en ik stappen in Tonka op weg naar Nederland. Morgen is het maandag en moet er weer gewerkt worden!

Aftermath

Ik begon dit verhaal over hoe je kunt starten met off-piste skiën. Dat je daar skills, gear, kennis en de juiste verzekering voor nodig hebt. Dat is veel, heel veel om zelf te regelen. Die skills, daar kun je een eind mee komen. Soms ligt er poeder op de piste tijdens sneeuwval. Of je hebt al wat geoefend vlak ernaast. Een rottige kapot geskiede dalafdaling is ook een goede oefening. De juiste verzekering kun je o.a. krijgen bij de NKBV, kennis door lawinecursussen te volgen en gear: dikke brede ski’s met vellen (voor snowboarders: een split board), freeride of toerschoenen, airbag en de heilige drie eenheid (pieper/sonde/schep) kun je kopen.

Als je nou een off-piste beginner bent: ga dan naar een aanbieder zoals Edward: hij heeft de kennis, hij kan je de juiste gear verhuren en zelfs een verzekering regelen. Dan krijg je uitleg in het Nederlands, maar je hebt wel de voordelen van het skiën met een local, hij gidst al dertig jaar in de omgeving Chamonix/Verbier. Overigens ook daarbuiten want hij doet ook heli ski trips naar andere landen, heeft zelfs een seizoen in Canada gedraaid. Let wel Edward is een gids, geen skileraar.

Natuurlijk kan hij je als sterke skiër met heel veel ervaring wat tips geven en dat doet hij natuurlijk ook. Maar zorg ervoor dat je minimaal de skills hebt om elke piste zonder problemen naar beneden te komen. Hoeft niet eens mooi te zijn, als je maar zonder vallen in één keer naar beneden kunt komen. Wie dat kan, kan makkelijk off piste skiën. Al die andere dingen: routekeuze, lawinegevaar, gear en verzekering: daar kan Edward voor zorgen. Met als bonus een fijn chalet om te overnachten, een hot tub en de bakkunsten van Ilse! Op mountaintravel.ch vind je een programma overzicht.

Mocht ja na zo’n trip zin hebben in meer kun je langzamerhand al die zaken op orde gaan brengen. Totdat je op een punt komt waar RP en ik zijn. Je gear ligt klaar, je trekt je eigen plan, je skiet meestal zelfstandig. En dan nog huur je af en toe een gids om verder te komen, mooiere plekken te vinden. Want gidsen zijn nou eenmaal beter opgeleid dan goedbedoelende amateurs zoals wij. En daarmee kom je soms net wat verder!

---

Wil jij zelf ook zo’n geweldige ervaring? Bekijk dan alle mogelijkheden op mountaintravel.ch

---