De oorsprong van het skiën. Van langwerpige sneeuwschoenen naar ski’s

Van langwerpige sneeuwschoenen naar ski’s
Door Isa de Laat
Het wordt als maar drukker op de pistes. Elk jaar reizen een paar miljoen Nederlanders naar hun favoriete wintersportgebied. Maar laten we even teruggaan naar de oorsprong van het skiën. Want hoe is het eigenlijk allemaal begonnen voor deze bijzonder populaire sport op twee latten?
Waar het ooit begon
Er zijn vermoedens dat ski’s ongeveer 10.000 jaar geleden al in bezit waren van de mensheid. Maar echt bewijs is daar niet voor. Voor het echte bewijs moeten we teruggaan naar de tijd van de Mongolen. Zij zijn vroeger door migratie in Scandinavië terecht gekomen. In Noorwegen (Rødøy) is voor het eerst een rotstekening van wel 5000 jaar oud gevonden van een skiër. Skiën werd toen gebruikt om te jagen en anders dan nu werden de ski’s vooral gezien als een belangrijk transportmiddel.
Je kon je met ski’s namelijk makkelijk verplaatsen op ijs en door de sneeuw. Het skiën van toen lijkt eigenlijk meer op het langlaufen van nu. De ski’s zelf leken in die tijd nog op lange sneeuwschoenen. Dezelfde Mongoolse stam die in Scandinavië zat, zat ook in Canada, waar ze rond die tijd ook begonnen met skiën.
Ski’s
Ski’s werden vroeger van hout gemaakt, waardoor deze niet lang bewaard konden worden. Toch werd na de rotstekening de oudste ski van ongeveer 4500 jaar oud wel gevonden. De ski werd gevonden in Noord-Zweden in het moeras van het Angermantand bij Hoting. Door de veengrond in het moeras konden deze ski’s juist wel goed blijven. Deze oude ski is nog steeds te bezoeken in het skimuseum in Oslo. Met een lengte van 80 centimeter ziet deze ski er een stukje anders uit dan de ski’s die wij nu gebruiken.
Echter zijn ze er in China van overtuigd dat zij de eerste ski’s hebben gevonden in het Altay gebergte. De vraag wie het skiën dus ontdekt heeft blijft tot op de dag van vandaag nog een discussiepunt.
Ten strijde
Een paar duizend jaar later werden ski’s voor het eerst tijdens de oorlog gebruikt. Soldaten gingen skiënd het gevecht aan in bijvoorbeeld oorlogen tussen Rusland en Zweden. Dit deden ze omdat skiën een makkelijke manier bleek te zijn om je te bewegen. Zelfs in de tweede wereldoorlog maakten de Zweden nog gebruik van ski’s.
Wedstrijdskiën
In de Noorse mythologie waren er zelfs enkele goden en halfgoden zoals Üllr, de god van sneeuw en winter, die werden afgebeeld op ski’s. Dat het bij de Noren dus erg populair was wordt ook nog eens bevestigd doordat de Noren de eerste mensen zijn geweest die aan wedstrijd skiën deden. Rond 1750 werden er voor het eerst door militaire skiërs wedstrijden georganiseerd. Dit is waarschijnlijk de reden waardoor skiën een officiële sport is geworden.
Het skiën van nu
Tegenwoordig ziet het skiën er natuurlijk wel anders uit. Dit hebben we te danken aan Sondre Norheim uit Noorwegen. Waar het ‘skiën’ van vroeger eerder vergeleken kon worden met langlaufen op houten latten, zorgde de Noor Sondre Norheim voor een belangrijke verandering. Zo waren je voeten losjes vastgebonden met rubberen touwtjes bij het langlaufen. Sondre verving die rubberen touwtjes door nat gedraaide berkenwortels, waardoor je voeten steviger op de houten planken zaten. Zo verloor je je ski niet meer en kon er voor het eerst van de bergen worden geskied. Zelf werd Sondre Norheim gezien als de meester van ski’s en won met skiën dan ook de eerste wedstrijd van de Noorwegen.
Europa
Het duurde erg lang voor skiën in Europa populair werd. Aan het eind van de 19eeeuw kreeg eerst Zwitserland het skiën onder de ski, daarna volgde Duitsland, Oostenrijk en Frankrijk. Maar de Engelsen droegen uiteindelijk bij tot de opkomst van skiën in de Alpen door hun enthousiasme.
Snowboarden
Het snowboarden is pas in 1964 ontstaan door de surfer Sherman Poppen. Hij wilde graag met een plan van een besneeuwde berg af. Zo bouwde hij een snow-surfboard en werd zo een snurfer genoemd. Het “snurfboard” wat hij toen maakte was ongeveer 1,20 meter lang en gebouwd van plastic. Eerst werden de snowboarders gezien als ‘rare surfers’. Ze werden dan ook niet echt geaccepteerd op de piste. Illegaal probeerde deze snowboarders in de nacht de piste te bereiken. Uiteindelijk verdwenen de vinnen van de plank en werd een snowboard steeds meer gebouwd als het snowboard wat we nu kunnen. Pas toen werden de snowboarders populairder.
Lees al het wintersportnieuws op snowrepublic.nl: klik hier!
Graag combineer ik mijn passie voor schrijven met mijn passie voor skiën, wat ik dan ook al heel mijn leven doe. Sinds twee jaar ben ik ook snowboarden aan het leren. Tijdens mijn reizen neem ik mijn spiegelreflexcamera en GoPro mee voor het maken van de mooiste beelden.