Fasnacht en carnavalstradities in Oostenrijk

Carnaval in Nederland begint dit weekend, maar in Oostenrijk starten ze al eerder met vieringen rondom carnaval. Iedere regio in Oostenrijk heeft bij carnaval haar eigen eeuwenoude tradities en gebruiken. Een aantal van de meest feestelijke en eeuwenoude varianten kom je tegen in Tirol.

Fasnacht

Vlak voor het begin van de vastentijd zijn Oostenrijkse dorpen in de ban van eeuwenoude carnavalsgebruiken. Het gemeenschappelijke thema daarbij is het overwinnen van de machten van de duistere wintertijd. Fasnacht is in Tirol een bijzonder evenement met optochten vol met versierde wagens, verklede mensen, muziek en dans. De bijbehorende figuren en maskers stammen uit lang vervlogen tijden en ze hebben allemaal te maken met de zonnecultus en vruchtbaarheidsriten, met het verdrijven van duistere krachten en het bezweren van geesten.

Fisser Blochziehen

Eén van de meest bijzondere fasnachtvieringen is de Blochziehen, die om de vier jaar plaatsvindt in Fiss. Deze traditie gaat terug tot aan de Middeleeuwen en heeft een speciale plek veroverd in de harten van de Tirolenaren.

Op de dag van het Blochziehen wordt een enorme boom door ongeveer 60 gemaskerde mannen door het dorp getrokken. Iedere familie in Fiss heeft zijn aandeel in het slagen van de optocht. Maandenlang hebben de bewoners zich op deze belangrijke dag voorbereid en trots tonen ze hun kunstig gesneden houtmaskers. Met veel geschreeuw en lawaai willen ze de winter beëindigen, het kwade verjagen en trekken ze het Bloch naar de Fonnesplatz, waar de burgemeester het per opbod veilt. De opbrengst gaat naar de Fisser Blochziehen zelf, projecten van de dorpsgemeenschap of sociale projecten.

Het Fisser Blochziehen is een oude traditie en getuigt van de hechte band tussen de dorpsbewoners. Een erezaak en verankerd in de genen van de bewoners, aangezien ongeveer ieder huishouden in Fiss op de een of andere manier met het Blochziehen verbonden is. In 2011 heeft UNESCO de cultuurhistorische waarde van het Fisser Blochziehen erkend en werd het gebruik opgenomen in het nationale register van immaterieel cultureel erfgoed in Oostenrijk. Wat veel mensen niet weten: historisch gezien was het Blochziehen verbonden met het huwelijksgedrag van de inwoners van Fiss. Het ging alleen door als er dat jaar in het hele dorp niemand getrouwd was.

De Blochziehen vinden nu plaats om de 4 jaar, maar de laatste vond door Corona 5 jaar later plaats en was dit jaar op 30 januari 2023 . Overigens wel afgewisseld met de Kinder Blochziehen, die steeds 2 jaar na de volwassen versie plaatsvindt, de volgende in januari 2024. De volgende volwassen Fisser Blochziehen is pas weer in 2026.

Telfer Schleicherlaufen

Om de vijf jaar vinden de Telfer Schleicherlaufen plaats in Telfs, waarbij prachtig uitgedoste mannen een authentieke hoed dragen. Hierop staan thema’s uit het landelijke leven en bepaalde symbolen ​​afgebeeld. Deze hoeden wegen soms wel 8 kg en zijn vaak meer dan een meter hoog. Ongeveer 500 gemaskerde mannen marcheren in individuele groepen door het dorp, waaronder figuren zoals de ” Schleicher “, de ” Wilden “, de ” Panz’naff ” of de ” Lantaarndrager “. De optocht gaat terug tot 1571, maar de oorsprong ervan is niet bekend. Ook dit culturele evenement staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Deze optocht is slechts om de 5 jaar te bewonderen, de volgende is in 2025.

Imster Fasnacht

De Imster fasnacht behoort tot de meest bruisende fasnachten van Tirol. Zo’n 900 mannen wandelen al dansend, springend en hossend door de straten. Dit schouwspel maakt een diepe indruk op de toeschouwers. Ook deze optocht is niet elk jaar: de eerstvolgende is weer in 2024. In 2012 zijn de traditionele ‘Imster Schemerlaufen’ ook door Unesco erkent als werelderfgoed. Twee jaar voor de grote Fasnacht voor volwassenen vindt de ‘Buabefasnacht’ plaats, waaraan zo’n 400 jongens tot 16 jaar deelnemen.

Nassereither Schellerlaufen

Het Nassereither Schellerlaufen is één van de meest indrukwekkende carnavalsoptochten in Tirol, vindt om de 3 jaar plaats en behoort ook tot immaterieel erfgoed van UNESCO. Net zoals bij het Imster Schemenlaufen, staan de figuren ‘roller’ en ‘scheller’ centraal. Gehuld in prachtige kostuums in barok- en rococostijl vermaken zij jong en oud. Het wordt beschouwd als een van de kleurrijkste carnavalsgebruiken in het hele Alpengebied. De laatste optocht is net geweest op 12 februari 2023 (door Corona een jaar later dan gebruikelijk) en de volgende is in 2026.

Bron: visittirol.nl, Serfaus Fiss Ladis, Wikipedia | Hoofdfoto: copyright Serfaus-Fiss-Ladis Marketing GmbH, Andreas Kirschner.

---

Anderen lazen ook:

• 10 epische momenten tijdens de heenreis naar wintersport
• Skiliftvragen | Waarom wordt een piste met ribbels geprepareerd?
• 10 dingen die fout gaan op of rond de piste