Bijzondere bestemmingen: op de grens van vrijheid in Georgië

Op de grens van vrijheid in Georgië

Een reisverhaal van Mirte van Dijk

Als Nederlander zijn we gewend om voor een avontuurlijke hike of afdaling grenzen binnen Europa te overschrijden, zeker als het om toerskiën gaat. Niet mentaal, maar fysiek: we gaan op zoek naar indrukwekkende vergezichten, interessante valleien en attractieve tochten in de landen die duidelijk hoger boven het zeeniveau gelegen zijn dan ons thuisland. Dat je binnen Europa ook de Georgische grens over kan, weten echter maar weinigen.

Overbodige spanning

Het is vier uur in de ochtend als het vliegtuig landt op Tblisi, de hoofdstad van Georgië. Via een tussenlanding op Kiev, wat toegegeven een overbodige spanning met zich mee brengt, zijn we naar de onbekende pieken van het politiek beïnvloedde land afgereisd. En hoewel je paspoort netjes afgestempeld wordt, ligt Georgië gewoon binnen de grenzen van Europa. Exact óp de grens om precies te zijn. Het is dan ook officieel Eurazië waar we op zoek gaan naar unieke tochten en prachtige afdalingen.

Een ongemakkelijk gevoel bekruipt me, vanwege mijn ietwat misplaatst ogende bagage

Met onze tourski- en snowboarduitrusting stappen we het donker van Tbilisi in. Het taxibusje staat al klaar en zal ons naar het enige skigebied van het land brengen, het drie uur verderop gelegen Gudauri. Een ongemakkelijk gevoel bekruipt me, vanwege mijn ietwat misplaatst ogende bagage. Zouden de Georgiërs me zien als een rijke Westerling, die hier met haar vrijheid paradeert, terwijl zij wonende in hun door oorlog gemarkeerde huizen hebben moeten vechten voor die van hen?

Naar het blijkt…nee. Zo zien ze ons niet.

Russische invloeden

In de hoofdstad waar historische Russische invloeden gecombineerd worden met de moderne westerse samenleving, vang je direct een glimp op van het unieke karakter van Georgië. Ze zijn trots op hun land, op hun cultuur, op hun vrijheid. En precies om die reden is iedereen welkom, want ze willen ons laten zien wat Georgië kan, heeft en behoudt.

De taxi verlaat het vliegveld, dat als een dorp aan de stad vastgeplakt lijkt, en raast langs de tientallen benzinestations die om de haverklap aan de zijkant van de weg opdoemen. Een kleine driekwartier, en minstens zestig benzinestations, later valt mijn oog op een bord dat tussen de wegaanwijzers hangt: ‘Happy holidays!’ staat erop. Nog geen kilometer verder houdt de mooi geasfalteerde weg die ons vanuit het westerse gedeelte de cultuurrijke bergdorpen in moet leiden op. Een interessante ruim twee uur durende rit over hobbelige en kapot gereden wegen brengt ons in de schaduwen van het ochtendlicht naar het populaire skiresort.

Mijn snowboardschoenen heb ik al dicht geveterd voordat ik mijn tanden gepoetst heb

Het eerste zonlicht schijnt timide over de bergkammen die ons hotel omringen. En hoewel er niet veel sneeuw ligt, is het genoeg om de flanken te doen oplichten. Ik kan mijn enthousiasme en nieuwsgierigheid nauwelijks bedwingen: mijn snowboardschoenen heb ik al dicht geveterd voordat ik mijn tanden gepoetst heb.

Om bij de dichtstbijzijnde lift te kunnen komen, moeten we eerst een stukje door de koeienpoep baggeren. Via de kraampjes met fruit, groente en Churchkhela, een home made mueslireep die er uitziet als een worst maar gevuld is met noten en gedroogd fruit, slingeren we tussen de vrachtwagens en oude gebouwen door.

Gudauri, gelegen op een kleine 2000 meter hoogte, heeft zes skiliften, vijf restaurants en een skischool. Een weekpas kost 67 Euro, de hoogste lift brengt je naar 3007 meter en ze hebben een marketingcampagne voor hun nieuwste aanwinst: een Doppelmayer J-bar, de welbekende ankerlift in de vorm van een T die daarom in de rest van Europa gewoon T-bar heet.

De ijskoude lucht snijdt in mijn wangen als ik de hoogstgelegen stoeltjes lift uitglij

De ijskoude lucht snijdt in mijn wangen als ik de hoogstgelegen stoeltjes lift uitglij. Vanaf deze rand van het skigebied kijk je uit over de scherpe pieken van het Kazbegi-gebergte met in het dal de slingerende en enige verbindingsweg tussen Tbilisi en de grens van Rusland. Een deel van dit stuk asfalt hebben we op de dag van aankomst afgelegd en de vraagtekens bij de gaten en ontbrekende stukken zijn al snel opgelost als we horen dat de weg bewust niet uiterst goed onderhouden wordt. ‘Om de eventuele tanks van de Russen te ontmoedigen die de overtocht willen wagen.’ vertelt een lokale inwoner in de lift op het stoeltje naast ons.

Tussen de grote vrachtwagens rijden continu taxibusjes op en neer die op willekeurige plekken op de weg stoppen. En vanaf de rand van het skigebied kijk ik met samengeknepen ogen nog eens goed het dal in. Uit de taxibusjes stappen mensen met rugzakken en ski’s. Dit zijn freeriders! Gudauri zit blijkbaar vol met fanatiekelingen: Zweden, Slovenen, Hongaren – ze zijn allemaal onderweg met een lokale gids in het ruige terrein. Een gids die je meeneemt naar bijzondere plekken en fantastische afdalingen. Armaz Chopikashvili is er een van.

Grenzen verleggen in onbekend gebied

Zijn Engels is verstaanbaar, zijn kennis onmisbaar. Armaz Chopikashvili is een van Gudauri’s berggidsen. Of beter gezegd: Armaz is dé lokale berggids en Gudauri is slechts een onderdeel van het land dat hij als zijn broekzak kent. Getekend door de kou, zon en oorlog tonen de lijnen op zijn gezicht een ervaren en vriendelijke persoonlijkheid. En zoals gezegd, hij is onmisbaar.

Op de veiligheid en risico’s zoals we die kennen vanuit het toerskiën en freeriden zijn we goed voorbereid. We hebben onze standaarduitrusting met lawinepieper, schep en sonde bij ons en zelfs de lawine airbags zijn zonder blikken of blozen de grenzen over gegaan.

Maar buiten het feit dat het in de eerste instantie sowieso verstandig is met een berggids op pad te gaan in een volledig onbekend gebied, neemt veiligheid hier hele andere vormen aan. Gudauri is namelijk gelegen op de demarcatie met het in 2008 geannexeerde Zuid-Ossetië. Na drie oorlogen, die vele zichtbare sporen hebben nagelaten, is het land aan de andere kant gesloten.

Hoewel het freeriden zijn naam aan het gevoel van vrijheid te danken heeft, krijgt die vrijheid hier opeens een beperking. En dat is in alle opzichten een grens die je niet wil overschrijden.

We zien gebombardeerde huizen, hiken door de bevroren modder en moeten uitwijken voor wilde koeien

Het terrein is verleidelijk, zowel voor wandelaars als alpinisten en sneeuwschoenliefhebbers als toerskiërs. De taxibusjes zetten je voor twee, drie Euro af onderaan een van de fantastische flanken en halen je weer op als je al je poederbochten gedraaid hebt. We zien gebombardeerde huizen, hiken door de bevroren modder, moeten uitwijken voor wilde koeien, een rivier oversteken en we bereiken de grens.

Ik wandel over de graat tot aan het laatste betrouwbare stukje sneeuw en tuur in de verte naar de prachtige bergtoppen waar de winter met haar schoonheid loopt te pronken. Wanneer mijn blik naar beneden glijdt zie ik in de schaduwen van de stenen uitlopers een legerbasis. En een tweede, een derde… Armaz kijkt me aan en zwijgt. Ik kan alleen maar gissen naar zijn persoonlijke gevecht voor dit land, maar zijn sprekende ogen zeggen genoeg.

De imponerende afdaling terug naar Gudauri is er een met een dubbel gevoel. Wij als freeriders, als alpinisten, zoeken vaak onze vrijheid in de natuur. Maar niet alle tochten leiden tot de vrijheid die we zoeken. En in dit stukje van Georgië weten ze dat als geen ander.

---

Lees hier alle reisverhalen van onze reporters

---